Od początku pandemii po dziś, nasze życie jest bardziej stresujące, kiedy na moment złapaliśmy oddech wierząc, że skończył się trudny czas związany z ponad dwuletnią izolacją, rozpoczęła się wojna w Ukrainie.
Niewielka dawka stresu nie jest kłopotem, a wręcz stanowi czynnik motywujący, na przykład wtedy, kiedy stoimy przed nowymi wyzwaniami. Jednak, kiedy stres towarzyszy nam przez dłuższy okres, może powodować wielorakie zmiany w ciele, umyśle i sposobie zachowania danej osoby.
Wracając do rozważań na temat wykorzystania podejścia Gestalt w pracy coacha zapraszam do ciągu dalszego artykułu. Niniejszy stanowi kontynuację poprzedniego, do którego link znajdziesz tutaj. Do tej pory poruszone zagadnienia dotyczyły: psychologii humanistycznej, głównych założeń psychoterapii Gestalt oraz pierwszej połowy tzw. dekalogu Gestalt.
Poniżej prezentuję kolejne punkty – wraz z krótkim komentarzem – wspomnianego dekalogu. Być może zainspiruje Cię to do refleksji tak do Twojej codzienności, jak do zawodowej praktyki.
Zastanawiam się, czy jak w samym wstępie zdradzę, że dla wielu to po prostu odpoczynek może okazać się tym cudownym remedium na masowo pożądane dziś jakości tj. motywacja do działania, przyjemność z działania, skuteczność, witalność, czy kreatywność, to czy wiele osób będzie miało ochotę czytać dalej, czy może raczej zostanę zaproszona do bycia wywiezioną na taczce za prawienie absurdów o tym, jak to nicnierobienie pomaga w robieniu. Nie dość, że odpoczynek jest oczywisty i oklepany, to jeszcze niemoralne, no bo przecież każdy wie, że leniuchować nie wypada.
Za oknem zima… Chwilami zachwyca majestatem bieli, ciszą, spokojem. Czasem przytłacza długim okresem zimna, pluchy, szarości. Jest porą trudną dla wielu. Zimowe miesiące są okresem niechcianym, nieulubionym bo zimno, smętnie, szaruga… Jest pewnym zastojem w przyrodzie, okresem kiedy fauna i flora spowalniają, zapadają w zimowy sen. To czas kiedy życie pozornie zamiera, panuje zastój, wydaje się, że nic się nie dzieje… Wiele procesów w przyrodzie minimalizuje swoją intensywność, niektóre sprowadzają się do sprawy podstawowej jak przetrwanie.
Co jesteś gotów zrobić, by Twoje życie było pełniejsze?
Jakim człowiekiem chciałbyś być i jakie relacje chcesz budować?
Gdybyś wiedział, że został Tobie rok życia jak byś działał?
Co oznacza dla Ciebie życie bogate i wypełnione sensem?
Oto pytania, których możesz się spodziewać w gabinecie terapeuty nurtu akceptacji i zaangażowania (ACT), na różnych etapach procesu terapeutycznego. Wartości, razem z pracą z myślami, postawą zaangażowanego działania, życiem w teraźniejszości, akceptacją, postawą uważnego obserwatora, są ważną częścią procesu zmiany.
Samoregulacja (Self-Reg) to metoda, która została stworzona przez dr Stuarta Shankera po to, by pomóc dzieciom radzić sobie ze stresem w różnych obszarach. Są osoby, które uważają, że jest ona czynnikiem bardziej wpływającym na wyniki w nauce, niż czynnik IQ. Wdrażanie strategii edukacyjnych które będą wspierać zdolności samoregulacyjne jest ważne w kontekście nie tylko przyswajania wiedzy przez dzieci, ale też w obszarze kształtowania w nich umiejętności życiowych, niezbędnych do podejmowania wyzwań i budowania relacji.
Oczekujemy od dzieci samokontroli, dzięki której będą “grzeczne” (cokolwiek to znaczy…). Samokontrola jest ważną umiejętnością, która pozwala na zatrzymywanie impulsów, np. chęci uderzenia innego dziecka w złości. Jednocześnie często wiąże się z tłumieniem emocji czy negowaniem ich, brakiem zaspokojenia ważnych potrzeb i stresem. Samokontrola jest ważna i potrzebna, jednak zużywa ona dużo energii psychicznej.
Ból od wieków jest w kręgu zaintersowań człowieka. Greccy filozofowie uważali go za emocję, Kartezjusz natomiast rozumiał go jako bezpośredni skutek uszkodzenia ciała, a jego nasilenie miało być proporcjonalne do stopnia urazu mechanicznego. W latach 60 XX w. Melzack i Wall zaproponowali model bólu zwany teorią bramki kontrolnej (znajdującej się w mózgu i układzie nerwowym) wg której człowiek ma odczuwać ból dopiero jak bramki te się otworzą, a kiedy się zamykają to stopniowo on ustępuje. Brzmi to prosto, ale jest to na tyle skomplikowany proces, że naukowcy wciąż próbują ustalić jak się to odbywa. Mamy jednak coraz więcej informacji na temat bólu i wiemy, że jest on zjawiskiem złożonym.
Potrzeba miłości jest podstawową potrzebą każdego człowieka. Rodzimy się z nią i przez całe życie jej doświadczamy. Kiedy już spotkamy ukochaną osobę obdarowujemy ją swoją uwagą, miłością, zainteresowaniem, a jeśli mamy szczęście, jesteśmy także z wzajemnością obdarowywani. W ten sposób napełniamy swoje „zbiorniki na miłość”. Gary Chapman, amerykański psychoterapeuta, pisarz, antropolog i lingwista uważa, iż każdy człowiek posiada taki wyobrażony zbiornik na miłość. Wypełnianie go jest potrzebne do właściwego funkcjonowania, gwarantuje dobry rozwój indywidualny, a także wzmacnia relacje międzyludzkie. Zbiornik na miłość może być wypełniany każdego dnia na różne sposoby, tak jak istnieją różne sposoby wyrażania miłości.
W marcu 2021 minął rok odkąd dotychczas znany nam, przewidywalny (a przynajmniej pozornie) świat wywrócił porządek do góry nogami. Początek pandemii, próba odnalezienie się w nowej rzeczywistości, radzenie sobie z niepewnością w różnych kontekstach życia – wszystko to stało się dla nas nową normalnością. Sytuacja poniekąd zmusiła nas do tego, co psychoterapeuci Gestalt nazywają twórczym przystosowaniem tzn. do korzystania z dostępnych zasobów przy jednoczesnym uwzględnianiu ograniczeń. Innymi słowy, niemal każdy z nas musiał zadać sobie pytanie o to, w jaki sposób ma dalej funkcjonować w tej rzeczywistości i dostosować do tego nowe lub przynajmniej zmodyfikowane działania i zachowania.