Gnothi seauton – poznaj samego siebie

16 września 2019 0
head-3001159_1280-1200x800.jpg

W środowisku coachów, trenerów czy terapeutów usłyszeć czasem można stwierdzenie, że coaching to taki złodziej, który z różnych dziedzin podkrada pasujące do niego elementy. I chyba trudno się z tym poglądem nie zgodzić. Wszak coaching czerpie z różnych nurtów terapii, czerpie z neurobiologii, z nauk społecznych, z mądrości Wschodu, sięga również do sportu. W rozważaniach na temat coachingu zwykle wspomina się – choć nie specjalnie dogłębnie – jaki związek ma z filozofią, szczególnie starożytną. Jedna z największych mądrości zachodniej cywilizacji, wyryta u progu świątyni w Delfach, brzmi poznaj samego siebie (gnothi seauton). Trudno o bardziej bezpośredni kontekst do tych form pomocy, które w swych podstawowych założeniach postulują właśnie ideę samopoznania i mądrości klienta.

W poszukiwaniu początku

Nie podlega wątpliwości, że filozofia pełni w społeczeństwie istotną rolę. Niestety jednak, w większości przypadków jej znaczenie pozostaje nieuświadomione, co prowadzi do powstawania krzywdzących stereotypów i umniejszania jej wagi. Nie należy jednak zapominać, że to filozofia właśnie stanowi niejako fundament naszego człowieczeństwa i świata, jaki znamy obecnie. Na przestrzeni wieków stała się bowiem motorem napędowym zmian i rewolucji w myśleniu oraz – co może wydawać się niespotykane – w działaniu, zwłaszcza we współczesnym świecie. Patrząc zaś z mniej popularnej perspektywy, można pokusić się o stwierdzenie, że to właśnie działanie, praxis, stanowi jedną z podstawowych funkcji filozofii. I pomimo, że  zestawienie słów takich jak filozofia i działanie czy praktyczność nie wydaje się iść w parze, podwaliny filozofii wyrosły właśnie na użyteczności i na stosowalności wiedzy w praktyce. Jak pisze sam Immanuel Kant:

„Starożytni filozofowie greccy, tacy jak Zenon, Epikur, Sokrates, pozostali bardziej wierni prawdziwej idei filozofa, niż to ma miejsce w dzisiejszych czasach. Kiedyż wreszcie zaczniesz żyć cnotliwie – pytał Platon starca, który mu mówił, że słucha wykładów o cnocie. Nie chodzi o to, by wciąż spekulować, lecz by raz na dobre pomyśleć o wcieleniu czegoś w życie.”

Ale jak powyższe ma się do tematu rozwoju osobistego i zawodowego i to w XXI wieku?

Filozoficzne podstawy coachingu

Choć może to dość niepopularne stwierdzenie, filozofia stanowi ważny fundament pod zawody pomocowe. To poglądy słynnych myślicieli dotyczące człowieka, wyznawanych przez niego wartości oraz życia i społeczeństwa stały się podwalinami dla technik coachingowych, które próbują wykorzystać filozoficzne dziedzictwo, by jak najlepiej pomóc klientom w zrozumieniu siebie i odkryciu swojego prawdziwego oblicza.

Jednym z podstawowych funkcji coachingu jest wsparcie klienta w odkryciu swojego potencjału tak, by poprawił on jakość swojego życia i w pełni wykorzystał swoje predyspozycje – stał się lepszym sobą. Dzięki temu coache może wzmocnić swoje poczucie szczęścia, czyli – wedle myślicieli tj. Sokrates – jedną z najcenniejszych wartości w życiu każdego człowieka. Coaching ma być więc praktyką, która dzięki interwencjom, narzędziom ale przede wszystkim dzięki relacji opartej na partnerstwie, zaufaniu i wierze w zasobność człowieka, pozwala klientowi wprowadzać zmianę, do której dąży. Filozofia starożytna również kładzie duży nacisk na koncepcję szczęścia i zauważa, że jego pragnienie przyświeca wszystkim ludziom. 

Szczęście podstawowym wyzwaniem człowieka

Coaching, podobnie jak filozofia starożytna, uważa, że szczęście osiągnąć można między innymi przez poznanie samego siebie, dojście do pewnej autorefleksji. Praca coachingowa polega między innymi na uświadamianiu sobie przez klienta swoich zasobów i ich wydobywaniu poprzez odpowiednio prowadzony proces oraz na podnoszeniu poziomu motywacji i satysfakcji życiowej coachee. Poznając i akceptując samego siebie, człowiek jest w stanie osiągnąć poczucie szczęścia. W filozofii poznanie samego siebie również jest jednym z kluczowych elementów, nie tylko do osiągnięcia szczęścia, ale także do zrozumienia i zaakceptowania zewnętrznego świata. Daje także pewną podstawę do snucia filozoficznych rozważań – znając siebie możemy zastanowić się nad swoją naturą oraz naturą otaczających nas rzeczy. Zwolennikiem takiej teorii jest Marek Aureliusz, który w swoich Rozmyślaniach niejednokrotnie nakazuje, by wsłuchać się w siebie, odnaleźć swoją prawdziwą istotę, gdyż jest to podstawa do wszelkiej innej działalności. „A zacznij od siebie samego i siebie samego najpierw badaj. Pamiętaj, że to, co cię ciągnie, jak na sznurku, tu i tam, w tobie wewnątrz się kryje. Tam wymowa, tam życie, tam – by tak rzec – człowiek”. Albo w innym miejscu „Teraźniejszość poświęć samemu sobie”. W innym jeszcze fragmencie Marek Aureliusz pisze:

Jeżeli cię trapi coś zewnętrznego, to nie to ci dolega, ale twój własny sąd o tym. A ten zmienić – już jest w twojej mocy. Jeżeli ci zaś przykrość sprawia jeden ze stanów twego własnego usposobienia, to któż ci wzbrania zdanie twe sprostować? Podobnie, gdybyś się czuł strapiony, że nie możesz okazać swej działalności w sposób, który ci się zdaje rozumny, to czemuż się trapisz, a nie zabierzesz się do pracy?

Patrząc na przytoczony cytat, można odnieść wrażenie, że Marek Aureliusz mówił to samo, o czym dziś rozmawia się na licznych konferencjach – o odpowiedzialności za swoje życie, za postrzeganie świata zewnętrznego i wewnętrznego jednostki, o byciu tu i teraz. Próbował bowiem pokazać ludziom, że poznanie samego siebie oraz praca nad własnym „ja” może stać się przyczyną szczęśliwego życia. Tę samą zasadę wyznaje również współczesny coaching, próbując nakierować zainteresowanych na odpowiednie tory i wydobyć z nich stan, w którym poczują się możliwie jak najlepiej. Co ciekawe, pogląd Marka Aureliusza, o tym, że człowieka nie krzywdzi obiektywny  świat zewnętrzny, lecz własne myśli (sposób postrzegania i interpretacji), może być dziś bezpośrednim odniesieniem do Racjonalnej Terapii Zachowania, która zakłada pracę z pacjentem w oparciu o jego myśli i ich przeformułowanie wg tzw. zasad zdrowego myślenia.

Funkcja filozofii starożytnej oraz współczesnego podejścia coachingowego (także jako sposobu na życie) wydaje się być niezwykle podobna. Pomimo upływu ponad dwóch tysięcy lat chodzi nam tak naprawdę o pomoc drugiemu człowiekowi, o wsparcie w dążeniu do szczęścia i umiejętności cieszenia się tym, co jest. Tu i teraz. W tej właśnie sekundzie. 

Autor: Jacek Jokś

Literatura:
I. Kant, Vorlesungen über die philosophische Enzyklopädie, cyt. za: P. Hadot, Czym jest filozofia starożytna?.
Historia filozofii starożytnej. Tom I: Od początków do Sokratesa.
Marek Aureliusz, Rozmyślania.
S. Dembowski, F. Eldridgr, I. Hunter, Coaching kadry kierowniczej.

 

4.9/5 - (7 votes)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *


O nas

Nasz zespół powstał dzięki przyjaźni i zrozumieniu jak ważna jest współpraca pomiędzy profesjonalnymi terapeutami o różnych specjalnościach. Ufamy, że różnorodność jaką proponujemy, może zaowocować dostępnością pomocy dla wielu osób o różnych potrzebach.

Znany Lekarz.

Pracownia Psychologiczna Pomocnia

Facebook

Ekstrawersja, introwersja, ambiwersja – pojęcia te często pojawiają się w codziennych rozmowach, ale czy rzeczywiście wiemy, co się za nimi kryje? To coś więcej niż „dusza towarzystwa” czy „nieśmiały introwertyk”. To całe spektrum, na którym każdy może się odnaleźć. 🌿🌀Zapraszamy do lektury nowego artykułu autorstwa Nikodema Wejerowskiego, który w przystępny sposób rozjaśnia psychologiczne niuanse tych trzech stylów bycia. 📖✨Link w komentarzu! 👇☎️ 795 795 202 lub 570 388 655💻 sekretariat@pomocnia-poznan.pl ... See MoreSee Less
View on Facebook
Jak przebiega psychoseksualny rozwój nastolatków? Jak wspierać młodych ludzi w odkrywaniu siebie i budowaniu zdrowej tożsamości? 🌱❓Zapraszamy do przeczytania najnowszego artykułu autorstwa Nikodema Wejerowskiego, który kompleksowo opisuje ten wyjątkowy etap życia. Znajdziecie go w naszej czytelni na stronie internetowej. 📚✨Link w komentarzu! 👇☎️795 795 202 lub 570 388 655💻sekretariat@pomocnia-poznan.pl ... See MoreSee Less
View on Facebook
Kochani, nasz zespół rozszerzył się o nową specjalistkę - Martę Dejnak! Zostawiamy od niej kilka słów:"Cześć Wszystkim!Nazywam się Marta Dejnak i jestem psychologiem, coachem, studentką szkoły psychoterapii integracyjnej. Zajmuję się bardzo ciekawym, dynamicznym okresem rozwoju człowieka jakim jest dzieciństwo i czas dorastania. Wspieram i prowadzę terapię dzieci, młodzieży i ich rodzin. Pomagam zrozumieć zachowania, emocje i potrzeby kryjące się pod nimi. Towarzyszę w samopoznawaniu i samorozwoju, poszukując zasobów, które mogą być pomocne w radzeniu sobie z trudnościami.Prywatnie jestem entuzjastką muzyki, roweru, a zimą snowboardu. Kocham relaks wśród drzew, jezior i gór. Lubię podróżować, zwiedzać nowe miejsca, oglądać piękne budynki, a wszystko to najlepiej w towarzystwie moich przyjaciół i bliskich. 🌿✨Serdecznie zapraszam do kontaktu w Pomocni! ☺️" Zapraszamy do kontaktu z sekretariatem w dni robocze w godzinach 12:00 - 17:00.☎️795 795 202 lub 570 388 655💻sekretariat@pomocnia-poznan.pl ... See MoreSee Less
View on Facebook
Jacek Jokś - nasz coach i psychoterapeuta - wystąpił podczas ubiegłotygodniowej konferencji IMPACT, jednego z najważniejszych wydarzeń biznesowo-technologicznych w Europie Środkowo-Wschodniej. Jak sam mówi:"Te dwa intensywne, pełne inspiracji dni pokazały, jak bardzo potrzebujemy dziś rozmów o zdrowym i autentycznym przywództwie. Jak ważne są spotkania, w których liderzy i liderki mogą zatrzymać się, spojrzeć w głąb siebie i zrozumieć, że troska o własny dobrostan to nie luksus – to fundament skutecznego działania.Pełna sala i długa kolejka przed wejściem jasno ukazały, że temat kondycji psychicznej liderów przestaje być tabu. To dopiero początek – ale bardzo potrzebny krok w stronę bardziej świadomego, ludzkiego przywództwa w polskim biznesie."Jako pracownia psychologiczna widzimy, jak wielką wartość ma budowanie przestrzeni, w której liderzy mogą uczyć się dbać o siebie – nie tylko o wyniki.A jeśli chcesz skorzystać z indywidualnego procesu rozwojowego, jakim jest coaching, nie czekaj i zapisz się na proces z Jackiem :)☎️795 795 202 lub 570 388 655💻sekretariat@pomocnia-poznan.pl#Przywództwo #Liderstwo #ZdrowiePsychiczne #Autentyczność #RozwójLidera #PsychologiaWBiznesie #SelfCare ... See MoreSee Less
View on Facebook
,,Przemoc wobec dzieci to nie tylko uderzenie dłonią czy pociągnięcie za ucho. Współczesna psychologia, jasno wskazuje: również krzyk, zastraszanie, zawstydzanie, ironia czy emocjonalne ignorowanie to formy przemocy.''O przemocy wobec dzieci z perspektywy psychoterapii Gestalt pisze terapeutka Karolina Arczewska. Zachęcamy do przeczytania.Link do artykułu w komentarzach. ⬇️Jeśli chciałbyś/chciałabyś skorzystać z konsultacji rodzicielskiej, zachęcamy do umówienia wizyty z naszymi specjalistami.Zapraszamy do kontaktu z sekretariatem w dni robocze w godzinach 12:00 - 17:00.☎️795 795 202 lub 570 388 655💻sekretariat@pomocnia-poznan.pl ... See MoreSee Less
View on Facebook

Kontakt

Poradnia Psychologiczna
Pomocnia Poznań

ul. Śniadeckich 5/2, 60-773 Poznań
nr tel. +48 795 795 202
sekretariat@pomocnia-poznan.pl

© 2024 Pomocnia Poznań | wykonanie: alpa