Żyrafa i szakal w nas – o komunikacji i budowaniu porozumienia

16 kwietnia 2021
co-symbolizuje-żyrafa-w-psychologii-1200x675.jpg

W podejściu nazwanym porozumienie bez przemocy nie chodzi o wyuczenie się zasad/wytycznych „jak się komunikować” żeby osiągnąć sukces, sugestii, które należy wdrożyć w życie i trzymać się ich żeby postawić na swoim. Chodzi o coś bardzo podstawowego: nawiązanie kontaktu z tym co mieszka w nas i innych ludziach. Celem porozumienia bez przemocy nie jest wygrana, udowodnienie racji ale słuchanie się nawzajem i akceptacja różnic, odnoszenie się do siebie z szacunkiem, otwartość, autentyczność.

Żyrafa i szakal w nas

Autor porozumienia bez przemocy Marshall Rosenberg posługuje się sympatyczną metaforą żyrafy i szakala aby w łatwy sposób odzwierciedlić swoje idee. Żyrafa reprezentuje tendencję do tworzenia bliskości, szakal do tworzenia dystansu. Gdy wchodzimy w skórę szakala liczy się dla nas cel, nie jesteśmy uważni na uczucia otaczających nas osób, czasem nawet możemy się w tym zapędzić wykorzystując ludzi do realizacji własnego celu, w skórze żyrafy jesteśmy w szczerym kontakcie w tym co w nas, jesteśmy otwarta na zmianę swojego kierunku myślenia, nie wpadamy w stare często nie działające już wzorce, jesteśmy ciekawi tego co nowe.

Kiedy budzi się w nas szakal prawdopodobnie wysyła nam wówczas sygnały alarmowe – czuje, że nasze potrzeby nie są zaspokojone, chce o nas zadbać/obronić ale robi to w sposób gwałtowny, żąda ich spełnienia, nie liczy się z drugą osobą. Często na co dzień posługujemy się językiem szakala zupełnie nieświadomie, zwłaszcza jeśli po drugiej stronie również Twoim rozmówcą też jest szakal…

Nawet jeśli rzadko mamy kontakt z językiem żyrafy stopniowo możemy nauczyć się ją przywoływać i próbować tłumaczyć język szakala na język żyrafy.

Czytaj także: Problemy z komunikacją w związku

Słuchanie na zewnątrz i do wewnątrz

szakal co oznacza w psychologiiMożemy dalej iść za tą metaforą i wyobrazić sobie, że słuchamy korzystając z uszu szakala i żyrafy – jakość słuchania zależy od rodzaju uszu używanych w danej chwili. Uszy możemy kierować na zewnątrz lub „do wewnątrz”.

Kiedy mamy uszy skierowane na zewnątrz wsłuchujemy się w innych, uszy do wewnątrz pozwalają nam wsłuchać się w samych siebie.

I tak słuchając uszami szakala skierowanymi na zewnątrz słyszymy rozmówcę, który nas obwinia i oskarża niezależnie od tego czy ktoś rzeczywiście oskarża – szakal jest przyzwyczajony do takiego interpretowania wypowiedzi innych osób. Słuchając uszami szakala skierowanymi do wewnątrz słyszymy wówczas, że to rozmówca ma rację a my jesteśmy głupi. Taki rodzaj słuchania prowadzi do poczucia wstydu, poniżenia, złości, poczucia winy…

Jeśli słuchamy uszami żyrafy skierowanymi na zewnątrz słyszymy słowa a nie nasze interpretacje słów, słyszymy uczucia i potrzeby drugiej osoby, uszy żyrafy skierowane do wewnątrz pozwalają zdać sobie sprawę z tego co czujemy, jak wpływają na nas słowa drugiej osoby i jakie mamy potrzeby.

Model porozumienia bez przemocy

opiera się na czterech elementach:

  • obserwacje
  • uczucia
  • potrzeby
  • prośby

oraz kluczowych założeniach, z których najważniejsze to:

  • wszyscy ludzie mają te same podstawowe potrzeby, różnimy się strategiami, które pozwalają nam je zaspokoić,
  • podejmując działania mamy nadzieję na zaspokojenie potrzeb, nasze zachowania w tym przemoc są próbą uzyskania zaspokojenia potrzeby, jeśli nie potrafimy zakomunikować jej w inny sposób,
  • uczucia informują nas czy potrzeby są zaspokojone, działania innych osób nie są bezpośrednim powodem odczuwanych przez nas uczuć, mogą być ich wyzwalaczem,
  • kontakt z samym sobą (świadomość i akceptacja potrzeb, myśli, uczuć) może wystarczać do osiągnięcia lepszego samopoczucia/spokoju wewnętrznego nawet jeśli potrzeby nie będą zaspokojone.

Czytaj także: Kategorie myśli automatycznych

Dwoje ludzi w czasie kłótni w salonieJak zacząć wprowadzać porozumienie bez przemocy do własnego życia?

W kroku pierwszym warto zwizualizować swojego osobistego wewnętrznego szakala i żyrafę. Następnie sprawdzać w trakcie rozmowy lub krótko po niej czy słuchałeś uszami szakala (ocena, uogólnianie, przypisywanie intencji, interpretowanie) czy uszami żyrafy (obserwowanie, bez nadawania znaczenia), zwróć uszy do wewnątrz i zwróć uwagę na to jakimi uszami słuchasz i co czujesz (do siebie i do drugiej osoby), sprawdź potrzeby (jaką potrzebę wyrażał Twój rozmówca?, jaka jest Twoja potrzeba?), później zastanów się jak mógłbyś wyrazić swoją potrzebę.

Autorka: Sara Struzik

Bibliografia:

Mol J., Żyrafa i szakal w nas, Porozumiewajmy się, Poznań 2015

Oferta: Psychoterapeuta rodzinny w Pomocni Poznań

5/5 - (4 votes)

O nas

Nasz zespół powstał dzięki przyjaźni i zrozumieniu jak ważna jest współpraca pomiędzy profesjonalnymi terapeutami o różnych specjalnościach. Ufamy, że różnorodność jaką proponujemy, może zaowocować dostępnością pomocy dla wielu osób o różnych potrzebach.

Znany Lekarz.

Pracownia Psychologiczna Pomocnia

Facebook

Seksualność dotyczy nas wszystkich – to naturalna i ważna część życia. A jednak niektóre głosy wciąż słychać rzadziej. 💬🧩W artykule Nikodema Wejerowskiego przeczytacie o tym, dlaczego seksualność osób w spektrum autyzmu zasługuje na więcej uwagi i zrozumienia. 📖💛Link w komentarzach! 👇☎️795 795 202 lub 570 388 655💻sekretariat@pomocnia-poznan.pl ... See MoreSee Less
View on Facebook
Wiosna swoim tempem wkracza w nasze życia. 💚🌸Jakie zmiany może dla nas nieść i jak wpływać na nasze samopoczucie? Co możemy zrobić, żeby wesprzeć się przejściowym czasie?O tym pisze lekko i wiosennie nasza terapeutka, Monika Wierbiłowcz.Link do artykułu znajdziecie w komentarzu. 😊Fot. Pixabay☎️795 795 202 lub 570 388 655💻sekretariat@pomocnia-poznan.pl ... See MoreSee Less
View on Facebook
W dzisiejszych czasach smartfony stały się nieodłączną częścią naszego życia – pomagają w pracy, organizacji dnia czy w kontaktach z bliskimi. Czasem jednak mogą odciągać nas od realnych rozmów i wspólnych chwil. 🤔📱Zjawisko phubbingu, czyli ignorowania rozmówcy w czasie interakcji twarzą w twarz na rzecz telefonu - jak wpływa na relacje rodzinne i czy da się znaleźć równowagę? O tym dowiecie się czytając nowy artykuł Anity Lewandowskiej w naszej Pomocniowej czytelni. Link w komentarzu! 👇☎️795 795 202 lub 570 388 655💻sekretariat@pomocnia-poznan.pl ... See MoreSee Less
View on Facebook
Żałoba to czas, w którym szczególnie potrzebujemy obecności innych. A jednak często osoby w stracie pozostają same – nie dlatego, że brakuje im bliskich, ale dlatego, że nie wiemy, jak je wesprzeć. Bo o śmierci się nie mówi. 🕊️Co zrobić, by nie uciekać w milczenie? Jak rozmawiać, by dać ukojenie? O tym pisze Laura Ćwikła w najnowszym artykule w naszej czytelni. 🤲❤️Link do artykułu w komentarzu poniżej.☎️795 795 202 lub 570 388 655💻sekretariat@pomocnia-poznan.pl ... See MoreSee Less
View on Facebook

Kontakt

Poradnia Psychologiczna
Pomocnia Poznań

ul. Śniadeckich 5/2, 60-773 Poznań
nr tel. +48 795 795 202
sekretariat@pomocnia-poznan.pl

© 2024 Pomocnia Poznań | wykonanie: alpa