O życiu wypełnionym sensem, czyli o świecie wartości

Co jesteś gotów zrobić, by Twoje życie było pełniejsze?
Jakim człowiekiem chciałbyś być i jakie relacje chcesz budować?
Gdybyś wiedział, że został Tobie rok życia jak byś działał?
Co oznacza dla Ciebie życie bogate i wypełnione sensem?

Oto pytania, których możesz się spodziewać w gabinecie terapeuty nurtu akceptacji i zaangażowania (ACT), na różnych etapach procesu terapeutycznego. Wartości, razem z pracą z myślami, postawą zaangażowanego działania, życiem w teraźniejszości, akceptacją, postawą uważnego obserwatora, są ważną częścią procesu zmiany.

Jak w nurcie terapii akceptacji i zaangażowania rozumiane są wartości?

Wartości opisują to jak chcemy zachowywać się jako ludzie, to jak pragniemy traktować siebie i bliskich, można więc ująć, że wypływają one z najgłębszych pragnień naszego serca. Nie ma listy prawidłowych wartości, dobrych lub złych. To kwestia bardzo indywidualna co będzie przedstawiało dla ciebie wartość. Wartości mogą ewoluować w trakcie życia, nie są czymś sztywnym, przypisanym do danej jednostki, dziś wybierasz takie, a za jakiś czas coś zupełnie innego może być dla ciebie istotne.

Wartości nie są powinnościami, nie są związane z przymusem czy decyzjami, które należy podjąć. Wartości nie są również uczuciami – te często są nieprzewidywalne przychodzą i odchodzą, nie zawsze mamy na nie wpływ. Wartości nie są zachciankami czy potrzebami, które dają krótkotrwałe zaspokojenie, ulgę.

Ty wybierasz i określasz swoje wartości, ty decydujesz jaką ścieżką chcesz podążać w stronę pełnego życia.

Russ Harris o wartościach pisze w taki sposób:

„Nie wystarczy, że określisz, jakimi wartościami kierujesz się w życiu – musisz jeszcze zbudować z nimi więź. Musisz mieć świadomość, co jest dla ciebie najważniejsze, i regularnie sobie o tym przypominać. Upewnij się też, że cele, do których dążysz, współgrają z wyznawanymi przez Ciebie wartościami. To zapewni ci motywację, inspirację i nada znaczenie temu co robisz.”  (Harris, 2012).

Czytaj także: Cechy psychopaty, jak go rozpoznać?

Jakie przeszkody mogą stanąć nam na drodze do życia pełnego wartości?

Jeśli swoje życie opieramy na unikaniu przeszkód jakie pojawiają się na naszej drodze, trudno będzie nam wieść pełne życie. Cierpienie jest częścią życia, a kultura, w której żyjemy przekonuje nas o tym, że jest odwrotnie, jesteśmy zachęcani do tego by unikać cierpienia.  Wszechobecne reklamy przekonują nas, że wystarczy określony krem, napój, strój itp., by czuć, że żyjemy pełnią życia. Jeśli nasza uwaga skierowana jest na to, by unikać lęku, smutku, by tłumić złość-to nasze zasoby i energia są w taki sposób pochłaniane i trudno jest skupiać się na tym co dobre i wartościowe i co długofalowo przyczyni się do satysfakcjonującego życia.

Kolejnym aspektem jest specyfika naszego umysłu, który by uniknąć cierpienia czy konfrontacji z tym co niewygodne łapie nas w sieć reguł utrwalających w nas schemat unikania. Często do gabinetu trafiają osoby z silnymi przekonaniami o tym, że na przykład: „jak pozbędę się lęku to wtedy będę gotowy na kontakt ze znajomymi”, „jak schudnę będę randkować”. W terapii akceptacji i zaangażowania uczymy się odczuwać na przykład lęk i iść w stronę pełnego wartościowego życia, odczuwać smutek i małymi krokami działać.

Ważne jest podkreślenie, że ból, cierpienie pojawia się w tych aspektach naszego życia, na których nam najbardziej zależy.

Oferta: Psycholog online , Poradnia małżeńska w Pomocni Poznań

Jakie wartości możemy wyróżnić?

Oto przykładowa lista wartości:

rodzina, relacje, kontakt z naturą, rozwój osobisty, praca samoświadomość, nauka, duchowość, troska o planetę, życie pełne przygód, odwaga, bliskość, dbanie o siebie: bycie aktywnym i sprawnym fizycznie, kontakt ze zwierzętami, mądrość, kreatywność, bycie kochającym i troskliwym, zachwyt sztuką, wygląd, ciekawość, troska o innych, działanie na rzecz mniejszości

• Ćwiczenie 1

Z powyższej listy wybierz trzy- pięć wartości, które teraz są dla ciebie najważniejsze. Jeśli nie ma jakiejś na tej liście dopisz ją, pobądź z nimi przez chwilę i spróbuj odpowiedzieć sobie na pytanie- dlaczego każda z nich jest dla ciebie ważna?

• Ćwiczenie 2

W jakich obszarach swojego życia odczuwasz emocjonalny ból? Co twój ból mówi o tym co jest dla ciebie ważne?

CDN

 

Bibliografia:

Harris R., (2018).  Zrozumieć ACT. Terapia akceptacji i zaangażowania w praktyce. Sopot:GWP

Hayes S.C., Stroshal K.D., Wilson K.G.  (2013). Terapia akceptacji i zaangażowania. Kraków: WUJ

Wilson K.G., DuFrene T., (2018). W sieci natrętnych myśli. Sopot: GWP