Jakie pytania warto zadać sobie w związku, zwłaszcza przed wspólnym zamieszkaniem, zaręczynami czy ślubem?
Jako psycholog często obserwuję w gabinecie postawę: „Jestem zakochany/a od miesiąca/dwóch/trzech, więc to jest to i życie się na pewno ułoży. Jesteśmy do siebie tak podobni. Wiemy już o sobie wszystko.” W skrajnych przypadkach to naiwne przekonanie doprowadzało np. do zamieszkania ze sobą po dwóch miesiącach znajomości i odkrycia, że partner stosuje przemoc fizyczną lub jest uzależniony od alkoholu.
Z drugiej strony zdarza się, że para ma całkiem długi staż i pierwszy raz w życiu na sesji terapeutycznej zaczyna sobie nawzajem zadawać głębokie pytania lub też one już wcześniej padały ale druga osoba w domu z różnych powodów nie udzielała odpowiedzi. Często pary nawet w siódmej dekadzie życia odkrywają zaskakujące rzeczy na swój temat dzięki temu, że wypowiedziały odpowiednie pytania i pogłębiały je aż do uzyskania pełnej odpowiedzi a ja jako psycholog mogłam w tym pomóc.
Uważam, że rozmowy na bazie tych pytań są ważnym sposobem poznawania się i ułatwiają podejmowanie istotnych życiowych decyzji dotyczących bliskiej relacji.
Zachęcam do skorzystania z zamieszczonych tutaj pytań, które powstały między innymi w trakcie praktyki psychoterapeutycznej. Proponuję tworzyć swoje pytania na bazie lub z inspiracji poniższych. Ważne jest by mieć czas i odpowiednie warunki na każdą taka rozmowę, więc korzystnie jest zarezerwować na nią wspólnie odpowiedni moment. Świetnym pomysłem jest przemyśleć wcześniej kilka, kilkanaście pytań przeznaczonych na dane spotkanie. Innym sposobem jest wspólne przeczytanie tych pytań i dorzucenie kilku swoich oraz umówienie się na za kilka dni na rozmowę po osobistej refleksji.
Odradzam jednorazową rozmowę przy użyciu wszystkich pytań. Korzystnie jest zrobić wspólne notatki z takiej rozmowy, by można było do nich wracać bez psikusów, które płata nam pamięć lub nasze pragnienia, słabości zniekształcające odbiór pewnych treści. Pytania podzielone są na odpowiednie kategorie.
Wartości:
(Możesz posłużyć się różnymi listami wartości, które dostępne są w internecie. Jeszcze lepiej byś skorzystał z ćwiczeń dotyczących wartości, które proponują różni autorzy)
Jakie wartości są dla mnie najważniejsze w życiu (wybierz 10)?
Opisz każdą z tych wartości posługując się przykładami ze swojego życia?
Jakie wartości były dla mnie istotne kiedyś a, które są ważne teraz?
Z jakiego powodu żyję według tych właśnie wartości? Które wartości deklaruję a które realizuję w życiu?
Jaka jest moja hierarchia wartości? Przeanalizuj ilość czasu i zaangażowania poświęcanego na różne wartości w życiu i odpowiedz na pytanie jaka jest ich hierarchia w Twoim życiu? Na ile ten obraz odpowiada temu czego naprawdę pragniesz w życiu? Jeśli nie to jaka jest właściwa hierarchia wartości? Co mi przeszkadza realizować deklarowane wartości? Co robisz, by realizować te właściwe wartości uwzględniając ich miejsce na skali ważności?
Czym jest dla mnie wierność/zaufanie/szczerość/uczciwość/lojalność/dobroć/zaangażowanie w relację itd.?
Co może sprawić, że stracę do Ciebie zaufanie? Czy któreś z nas działa w tym kierunku choćby w małym stopniu? Jeśli tak to na ile musiałby to być nasilone, by to zaufanie się załamało?
Na jakich wartościach chcę oprzeć nasz związek/małżeństwo? Z jakiego powodu?
Co jest dla mnie najważniejsze w życiu, bez czego nie mógłbym żyć?
Kiedy czuję się najbardziej szczęśliwa/szczęśliwy? Co ma na to wpływ? Co blokuje a co wzmaga moje poczucie szczęścia?
Czy pomagamy sobie wzajemnie stawać się lepszymi ludźmi? W jaki sposób? Które działania z tych wymienionych są tobie naprawdę pomocne? W jaki sposób?
Miłość:
Czym się różni zakochanie/zauroczenie od miłości?
Zdefiniuj miłość romantyczną? (Zachęcam do poszukania różnych definicji, bo jest to bardzo złożony temat) W jaki sposób pielęgnujesz naszą miłość?
W jaki sposób pielęgnowałeś miłość w swoich poprzednich relacjach?
Co zaniedbywałeś, popsułeś w poprzednich relacjach? Z jakiego powodu? Jakie wnioski z tego wysnułeś?
W jaki sposób będziemy troszczyć się o naszą relację, gdy zamieszkamy razem /po ślubie/ gdy pojawią się dzieci?
Jak będziemy wtedy przeciwdziałać rutynie w naszym związku/małżeństwie?
W jaki sposób będziemy rozwiązywać konflikty, które są naturalną częścią każdej relacji (przemyśl to w oparciu o swoje dotychczasowe doświadczenia a nie życzeniowo)?
Sprawdź swój język miłości? https://mk-pl.github.io/5-jezykow-milosci/
Czy wyrażasz miłość wobec mnie językiem miłości, który jest dla mnie najistotniejszy?
Czy ja posługuję się tym językiem miłości, który Ty najbardziej cenisz?
Jak mogę/ możesz to poprawić?
Kiedy czuję/sz się najbardziej kochany?
W jaki sposób okazuję Ci, że Cię kocham?
W jaki sposób najtrudniej jest mi okazać Tobie miłość?
Co lubisz w sobie/ we mnie najbardziej? Z jakiego powodu?
Czego najbardziej nie lubisz w sobie/ we mnie? Z jakiego powodu?
Co łączy mnie z Tobą? Co nas dzieli? Jak sobie z tym radzimy? Co nas dzieli? Jak to na mnie i na Ciebie wpływa? Jaki będzie miało to wpływ na nas w kontekście długofalowym (np. za kilka lat)?
Czy bywa, że czujesz się przy mnie źle (nieważny/sfrustrowany/skrępowany/niezrozumiany/upokorzony/porzucony itd.)?
Czy zdarza się, że czuję się przy Tobie źle? Kiedy i z jakiego powodu tak się dzieje? Jak i kiedy mogę/możesz to zmienić na lepsze?
Nad jakimi obszarami naszej relacji potrzebujemy popracować? W jaki sposób?
Jaka jest moja największa wada? Jak ona wpływa na mnie i na Ciebie?
Jaka jest moja największa zaleta? Jak ona wpływa na mnie i na Ciebie?
Co Tobie najbardziej spodobało się we mnie na samym początku naszej znajomości? Co mnie spodobało się w Tobie gdy się poznaliśmy? Jakie to ma znaczenie dzisiaj?
Czy możemy powiedzieć, że jesteśmy przyjaciółmi? Jak możemy poprawić naszą przyjaźń? Jak wygląda nasza przyjaźń?
Jakie jest moje i Twoje największe marzenie? Na ile jest realne? Co robię, by je zrealizować? Czego oczekuję od Ciebie, by stało się ono rzeczywistością? Jaka będzie konsekwencja dla mnie i dla Ciebie, gdy tego marzenia nie uda się wprowadzić w czyn?
Za co jestem Ci wdzięczny/a? Czego się spodziewałam/em ze spraw, za które czuję wdzięczność a które mnie zaskoczyły? Za co chcę być Ci wdzięczna/y za kilka lat?
Na ile wierzę w miłość do końca życia? Jak ona ewoluuje na przestrzeni lat i w odpowiedzi na wyzwania, które stawia życie?
Rozmowy:
Gdzie i w jakich okolicznościach rozmawia nam się najlepiej?
Na jaki temat rozmawiamy zbyt rzadko lub wcale? Z jakiego powodu?
O czym nie lubię z Tobą rozmawiać? Jak często się kłócimy? Z jakiego powodu?
Kiedy najbardziej potrzebuję rozmowy i jakiego rodzaju?
Na ile jestem rozmowna/y i w jakich tematach, sytuacjach opierając się na swoich doświadczeniach (związki, rodzina pochodzenia, przyjaźnie).
Trudne sytuacje:
Czy mam problem z przebaczaniem? Jak radzę sobie z przepraszaniem?
Jak mam się Tobą opiekować, kiedy źle się czujesz? Co przynosi Ci wtedy ulgę, a co drażni?
Jak będziemy podejmować decyzje w naszym związku/małżeństwie? Których decyzji to dotyczy?
Jak reaguję na konflikt?
W jaki sposób się kłócę? Na ile trudno jest się ze mną pogodzić po kłótni?
W jaki sposób reaguję na zmiany?
Co drażni mnie najbardziej?
Opowiedz swoją przeszłość, jej najpiękniejsze momenty, ale również te najtrudniejsze (zranienia, krzywdy, nałogi, porażki, zdrady)?
Czy jeśli nie będziemy umieli rozwiązać swoich problemów będę gotowa/y szukać pomocy u specjalisty?
Hobby, spędzanie wolnego czasu:
Jak najczęściej i / lub najchętniej spędzasz wolny czas? Z jaką częstotliwością, jak długo? Co ci to daje?
Bez jakich zajęć nie wyobrażasz sobie życia?
Jaki jest mój ulubiony sposób spędzania z Tobą czasu? W jaki sposób nie lubię spędzać z tobą wolnego czasu?
Czy są chwile, kiedy potrzebuję samotności? Jak często i jak długo? Z jakiego powodu? Co wtedy robię? Czego wtedy oczekuję od Ciebie?
Wakacje:
Jak, gdzie, jak często, na jak długo będziemy spędzać urlopy? Dzięki czemu wypoczywam a co mi w tym przeszkadza?
Czy urlopy, weekendy będziemy zawsze spędzać wspólnie czy też widzimy to inaczej? Jak?
Czego oczekuję od Ciebie i siebie w kwestii planowania, przygotowywania, spędzania i sprzątania po urlopie? Jak to ma wyglądać, gdy będziemy mieć dzieci?
Święta, uroczystości:
W jaki sposób będziemy świętować niedzielę, dni wolne, określone uroczystości, święta? Gdzie, z kim?
Jakiego sposobu świętowania nie zaakceptuję i z jakiego powodu?
Jaka ma być moja i twoja rola w obchodzeniu tych świątecznych dni?
Praca i edukacja:
Czym jest dla mnie praca?
Jak ważna jest w moim życiu?
Czego oczekuję od pracy? Czego w niej nie zaakceptuję?
Na ile umiem rozdzielać pracę od czasu prywatnego?
Ile godzin chcę pracować minimalnie, maksymalnie? W które dni chcę pracować? W jakim przedziale czasowym? Czy pracuję/ będę pracować też po godzinach? Z jakiego powodu, w jakich sytuacjach, jak często i jak długo?
Czy chcę się dokształcać? Z jakiego obszaru, kiedy, w jaki sposób, w jakim wymiarze czasu? Czego będzie to wymagać od Ciebie i ode mnie?
Rodziny pochodzenia:
Zdefiniuj swoją miłość wobec rodziców, rodzeństwa, dzieci, dziadków itd.? Opowiedz jak realizujesz wobec nich swoją miłość? Kiedy jesteś zadowolony ze swojej miłości do nich a kiedy nie? Co przeszkadza/ło Ci być dla nich takim jakim chciałeś być?
Jakie mam relacje z Twoimi rodzicami? Z jakiego powodu?
Jakim mężczyzną jest mój tata?
Jaką kobietą jest moja mama?
Jakie mam relacje z moimi rodzicami?
Co podoba mi się najmniej w moim domu rodzinnym? Co cenię najbardziej w moim domu rodzinnym?
Jakie zauważamy podobieństwa w naszych domach rodzinnych? Jakie różnice dostrzegamy w naszych domach rodzinnych?
Kontakty ze znajomymi, przyjaciółmi:
Kto jest dla Ciebie ważny? Z jakiego powodu? Co ta osoba wnosi w twoje życie? Jak wyglądałoby twoje życie bez niej?
Jak często z nimi się kontaktujesz na odległość? W jaki sposób? Ile czasu to zabiera?
Jak lubisz spędzać z nimi czas? Jak często?
Co Was łączy a co Was dzieli?
Jak wygląda historia twoich relacji ze znajomymi, przyjaciółmi?
Jak wyglądały twoje potrzeby w tym obszarze kiedy, jak wyglądała teraz a jak będą wyglądać kiedyś?
Na ile jestem zadowolona/y z tego jak traktujesz moich znajomych i z tego jak oni traktują ciebie?
Czy nasi znajomi znają się wzajemnie? Na ile dobrze czują się w swoim towarzystwie?
Czego oczekujemy od siebie w kwestii kontaktów ze znajomymi gdy się zaręczymy/weźmiemy ślub/zamieszkamy razem/będziemy mieć dzieci?
Zamieszkanie razem / zaręczyny /wzięcie ślubu:
Z jakiego powodu powinniśmy zamieszkać wspólnie?
Co jest potrzebne do tego byśmy podjęli decyzję o wspólnym zamieszkaniu/ zaręczynach? Jakie warunki powinny być spełnione byśmy nie żałowali tej decyzji ani etapu, na którym została podjęta?
Co dla Ciebie/mnie oznacza wspólne zamieszkanie/ zaręczyny /ślub cywilny, kościelny? Co się wtedy skończy? Co się wtedy zacznie?
Co zmieniło się (na dobre i na złe) odkąd mieszkamy razem /jesteśmy narzeczonymi?
Z jakiego powodu powinniśmy się zaręczyć / zostać małżeństwem?
Czy na naszych obrączkach będzie grawer? Jaki?
Czym wyróżnia się dobre małżeństwo wśrod innych małżeństw? Z jakiego takie jest?
Jak spędzimy dzień poprzedzający nasz ślub?
Jak wyobrażam sobie naszą noc poślubną?
Czy małżeństwo jest moim powołaniem/ właściwym wyborem ze względu na moje potrzeby i wartości ? Jeśli tak to z jakiego powodu tak sądzę?
Na co najbardziej czekam w kontekście naszego małżeństwa?
Czego się obawiam w kwestii zaręczyn/ślubu czy wspólnego zamieszkania?
Wspólne mieszkanie, prowadzenie domu:
Gdzie będziemy mieszkać? W jakich warunkach? Z kim? Kiedy będzie zmiana i na czym będzie ona polegać? Od czego ona zależy?
Jak chcę, aby w naszym domu wyglądał podział obowiązków? Jak wyglądał podział obowiązków w moich dotychczasowych relacjach? Jak wyglądał podział obowiązków w moim domu rodzinnym?
Czego oczekuję od dzieci w kwestii obowiązków domowych?
Czego potrzebuję, by uznać, że dom jest prowadzony w odpowiedni , harmonijny sposób?
Finanse:
Jak będziemy zarządzać naszymi finansami? Jak to robiło każde z nas w swoim dotychczasowym życiu?
Czy ktoś będzie za nie odpowiedzialny bardziej?
Czy będziemy zarabiać oboje, czy ma to wyglądać inaczej? Jak to zorganizujemy w kontekście starania się o dzieci i gdy już się pojawią?
Na co według mnie muszą być pieniądze i ile a co jest luksusem i z jakiego powodu tak sądzę?
Co zrobimy, gdy będziemy mieć inne podejście do wydawania i oszczędzania pieniędzy?
Co będzie, gdy nasze finanse będą ograniczone i nie będziemy mogli sobie pozwolić na taki urlop jak ostatnio?
Seks:
Czym dla mnie i dla Ciebie jest seks? Do czego służy?
Jakie mam potrzeby, obawy, wartości, marzenia w tym obszarze?
Na ile realizuję w tym obszarze to na co się umówiliśmy?
Czy umiemy rozmawiać o tej sferze życia? Jeśli nie to z jakiego powodu?
Jak sobie wyobrażam rozwój tej dziedziny związku w przyszłości, zwłaszcza w kontekście dużych zmian np. przeprowadzki, ślubu, po pojawieniu się dzieci, w sytuacji długotrwałej choroby itd. ?
Jeśli będziemy mieć w tym obszarze kłopoty to jak sobie poradzimy?
Dzieci:
Ile dzieci chcę mieć? Kiedy chcę mieć dzieci? Czego obawiam się najbardziej w związku z posiadaniem dzieci?
W jaki sposób będziemy planować rodzinę?
Co dla Ciebie oznacza zdecydowanie się na dzieci? Co będzie, gdy okaże się, że mamy problem z zajściem w ciążę lub jest pewne, że nie możemy mieć dzieci? Co wtedy zrobimy? Jak to wpłynie na nasze relacje?
Jak byś zareagował/a gdyby się okazało, że nasze dziecko jest nieuleczalnie chore? Jak to wpłynie na nazą relację, plany edukacyjne, zawodowe, życie towarzyskie itd.?
Jak widzisz swoją rolę w kontekście wychowania dzieci?
Jakie wartości chcesz przekazać dzieciom? Czego chcesz je nauczyć? W jaki sposób chcesz to zrobić a jakiego sposobu nie zaakceptujesz?
Jaki wpływ na nasz związek/ małżeństwo mają i będą miały nasze rodziny?
Duchowość:
Jakie są Twoje przekonania, wierzenia w obszarze duchowości? (np. co się dzieje z człowiekiem po śmierci, jaki jest sens życia, czy człowiek jest z natury dobry czy zły? Czy jakieś zjawiska tłumaczysz w sposób duchowy?
Jakie znaczeniu ma w Twoim życiu wiara, duchowość?
Jak Twoja duchowość, wiara ewoluowała w trakcie Twojego życia? Co i jak na to wpływało?
Co podoba mi się najbardziej w Twojej relacji z Bogiem? Czy będziemy się wspólnie modlić? Jak to będzie wyglądać? Kim jest dla mnie Bóg?
Co chcesz dać i czego oczekujesz w obszarze duchowości od dzieci, które będziemy kiedyś mieć? Co zrobimy jeśli mocno różnimy się podejściem w tym obszarze?
Zdrowie:
Jaką wartość ma dla Ciebie Twoje zdrowie? W jaki sposób o nie dbasz? W jaki sposób je zaniedbujesz? Co dla Ciebie oznaczałoby gdybyś je stracił pomimo troski o nie?
Na czym Ci zależy w odniesieniu do mojego zdrowia? Co jesteś w stanie zaakceptować a czego nie i w jakim nasileniu (np. papierosy, alkohol, zarywanie nocy, śmieciowe jedzenie, brak ruchu, nadużywanie leków)?
Jak na Ciebie wpłynęłoby to, że np. zachorowałabym/łbym na długo nie mogąc pracować, mając kłopot z wykonywaniem codziennych obowiązków? Czy masz takie doświadczenie wśród swoich bliskich?
Autorka: Anna Wojciechowska