Jak pomóc niejadkowi – czyli o dziecięcej niechęci do jedzenia

Wielu rodziców boryka się z problemem, jakim jest niechęć ich dziecka do jedzenia. Odmowa spożywania posiłków w przedszkolu, jedzenie wyłącznie wybranych potraw lub strach przed próbowaniem nowych produktów to tematy, które często sprowadzają zatroskanych rodziców do psychologa. Co może być przyczyną takiego stanu rzeczy i kiedy podjąć decyzję o spotkaniu z psychologiem dziecięcym?

Jedną z przyczyn kłopotów dzieci z jedzeniem mogą być czynniki środowiskowe. Tempo życia w dzisiejszych czasach sprawia, że posiłki są przygotowywane i spożywane szybko, najczęściej w samotności. Brakuje czasu na wspólne gotowanie, celebrowanie czasu posiłków. Często sięgamy po półprodukty lub gotujemy jedzenie „na zapas”, co nie sprzyja budowaniu w dziecku ciekawości i otwartości na nowe smaki. Przed podjęciem decyzji o konsultacji z psychologiem warto poddać refleksji to, jak wygląda rytuał spożywania posiłków w naszym domu. Często pomocne okazuje się zaangażowanie dziecka w proces przygotowywania posiłków – ma ono wówczas możliwość poznania dużej ilości zapachów i konsystencji, ponadto ma możliwość obserwowania tego, jak jedzenie zmienia formę przed tym, jak wyląduje na talerzu.

Zdarza się również, że dzieci odmawiają jedzenia jedynie w niektórych sytuacjach i miejscach – na przykład podczas rodzinnych uroczystości lub w przedszkolu i szkole. Takie trudności często mają podłoże lękowe i wiążą się z brakiem poczucia bezpieczeństwa w danej sytuacji. Wskazane jest, by zbyt mocno nie koncentrować się na problemie i nie poruszać tematu problemu przy dziecku. Często odmowa spożywania posiłków w przedszkolu lub szkole ma charakter przejściowy i kłopot traci na sile, gdy dziecko przejdzie proces aklimatyzacji i poczuje się bezpieczniej. Jeśli pomimo upływu czasu trudność utrzymuje się i widoczny jest jej wpływ na zdrowie malucha, wskazane jest umówienie spotkania z psychologiem dziecięcym.

Niechęć do wybranych produktów może mieć również podłoże medyczne – szczególna wrażliwość na zapachy lub nadwrażliwość na niektóre konsystencje może świadczyć o zaburzeniach integracji sensorycznej u dziecka. Maluch może szczególną niechęcią żywić wszelkie kleiste dania – np. zupy kremy, budyń, kisiel lub reagować gwałtownie w sytuacjach, gdy ziemniaki na talerzu mieszają się z sosem. Tego typu zachowania i reakcje mogą świadczyć o trudnościach w obszarze integracji zmysłów. Jeśli zachodzi takie podejrzenie, warto skonsultować je z psychologiem lub z odpowiednim terapeutą. Inną medyczną przyczyną mogą być również nietolerancje i alergie pokarmowe – dość często organizm odrzuca produkty, które mu nie służą. Jeśli więc zauważamy, że dziecko niechętnie spożywa posiłki z danej grupy (np. mleczne), warto wykonać testy alergiczne lub skonsultować się z gastrologiem. W sytuacji zdiagnozowania u dziecka choroby wymagającej wprowadzenia ograniczającej diety również warto objąć dziecko opieką psychologiczną lub korzystać z konsultacji wychowawczych.

Jeśli wdrażane na własną rękę sposoby nie pomagają, trudność z jedzeniem utrzymuje się na tyle długo by wpływać na zdrowie malucha, a rodzic odczuwa duży niepokój związany z sytuacją – warto szukać pomocy u specjalistów. Psycholog dziecięcy w oparciu o wywiad z rodzicem pomoże dobrać odpowiednie sposoby wsparcia małego „niejadka” lub udzieli pomocy i rad opiekunom. Jedzenie to ważna część życia każdej rodziny – warto zadbać o to, by nie było obszarem stresów i frustracji, a okazją do radości i obcowania ze sobą.